Pasmo Czantorii i Stożka

Pasmo Czantorii i Stożka stanowi wododział między Olzą i Wisłą i ciągnie z północy na południe od Tułu (621m), poprzez Czantorię (997m), Soszów Wielki (884m), Cieślar (923m), Mały Stożek (843m), Stożek (980m) do Kiczor (989m) i skręca stąd na wschód do Przełęczy Kubalonka (761m); nie wyróżniając się większymi garbami grzbietowymi łączy się ono z pasmem Baraniej Góry szczytem Karolówka (930m).

Rys. Widok z Małego Stożka na Stożek.

Z ważniejszych bocznych ramion można odróżnić ramię Kiczor, odgałęziające się ku Istebnej i kończące się na szczycie Młodej Górze (838m). W dolinę Wisły wdzierają się też boczne grzbieciki oddzielające malownicze doliny Kopydła, Jawornika, Poniwca, Dziechcinki,i Łabajowa. Ponadto na stronę Czeską opada też z Małej Czantorii grzbiet graniczny ze szczytami Ostrego (712m), Wróżnej (573m); również ze Stożka ciągnie się ciągnie się ku południowemu zachodowi dość długi grzbiet który kulminuje w szczycie Loucka (835m). Pomiędzy grzbietem granicznym Stożek-Czantoria ciągnie się dolina Hluchova, której górna część podchodzi pod szczyt Stożka. Cechą charakterystyczną tego pasma jest to, że wysokości szczytów nie przekraczają 1000mnpm. Niemal całe pasmo zbudowane jest z piaskowca, który w geologii nazywany jest godulskim, od szczytu Godula po czeskiej stronie, gdzie występuje w warstwach grubych na 1-1,5m. Z tego budulca jest zbudowanych jest wiele figór, rzeźb, stopni, płyt w kosciołach i domach na Śląski Cieszyńskim. Głównym atutem tego budulca dzięki któremu tak bardzo rozpowszechniło się jego użycie w sztuce kamieniarskiej i rzeźbie jest jego trwałość i piękny, zielonkawy odcień. Piaskowiec ten odznacza się tym, że nie wszystkie jego warstwy mają jednakową trwałość i stąd też pod wpływem wiatru i wody ulegają szybciej wypłukaniu. W ten sposób tworzą się w korytach potoków mniejsze lub większe progi i wodospady oraz szczeliny i pęknięcia, a nawet jak na Malinowskiej Skale jaskinie. W opisywanym paśmie jedynie Tuł, okolice Kyrkawicy, Kiczor są zbudowane z innego materiału: Tuł z wapienia cieszyńskiego, dzięki czemu jego okolica wyróżnia się specyficzną glebie wapiennej właściwą szatą roślinną, zaś Kyrkawica i Kiczory zbudowane sąz piaskowca białego i kruchego, z duża obecnością ziaren kwarcu, ortoklazu i żyłami rudy żelaznej. Ten inny rodzak piaskowca różniący się nawet dla oka laika nazywamy piaskowcem istebiańskim. Przybiera on niekiedy niemal fantastyczne kształty jak np. na Kyrykawicy, czy Kiczorach oraz na Gańczorce i Baraniej Górze, która również zbudowana jest z piaskowca istebiańskiego.

Rys. Panorama z Pasma Stożka na Pasmo Baraniogórskie.

W korycie Olzy, koło kościoła w Istebnej można błyszczące żyły rudy żelaznej; na całej długości górnego biegu tej uroczej rzeczki można znaleźć wiele minerałów. Przypuszcza się, że zawleczone są z zachodu przez morze, jako szczątki prastarych Sudetów. Przykładem zastosowania piaskowca istebiańskiego w praktyce jest zameczek na Zadnim Groniu.

Karkonosze

Karkonosze to pasmo górskie Sudetów rozciągające się na wschód od Przełęczy Szklarskiej aż do Przełęczy Kowarskiej. Najwyższym szczytem Karkonoszy jest Śnieżka (1603 m npm). Główny grzbiet tego pasma górskiego wyznacza granicę polsko-czeską, która dzieli Karkonosze na część czeską (2/3) i część polską (1/3).

Karkonosze mimo że są nazywane "górami olbrzymimi" nie przyciągają turystów swoimi rozmiarami, ale swoim specyficznym klimatem (klimat najwyższych partii Karkonoszy porównywalny jest nawet z subpolarnym klimatem skandynawskim), a także fauną i florą (piętra roślinności są przesunięte około 200 m niżej względem pobliskich Karpat). Karkonosze są górami bardzo starymi. Różnorodne procesy geologiczne formujące Karkonosze trwają od przeszło miliarda lat. Przechodziły one długi i skomplikowany rozwój, czego efektem jest różnorodność kompleksów skalnych, jakie dziś można obserwować w Karkonoszach. Najstarsze skały pochodzą z prekambru lub najstarszego paleozoiku (ponad 500 mln lat temu) i są to występujące we wschodnich i południowych Karkonoszach gnejsy, łupki łyszczykowe, kwarcyty, gdzieniegdzie również marmury. Już na początku ubiegłego stulecia w miejscach szczególnie cennych zostały tworzone rezerwaty przyrody, a w 1959 roku został utworzony Karkonoski Park Narodowy. Całość karkonoskiej przyrody charakteryzuje się ciekawą szatą roślinną oraz bogatym zbiorem dzikiej fauny górskiej, polnej i leśnej.

Wisła - Perła Beskidów

Wisła - miejscowość położona w Beskidzie Śląskim, na terenie "Śląska Cieszyńskiego", w rozgałęzionej dolinie rzeki Wisły. Rdzennymi mieszkańcami są górale śląscy. Teren miasta obejmuje obszar źródliskowy rzeki Wisły. Ze źródeł na Baraniej Górze wypływają potoki Czarna i Biała Wisełka, które po połączeniu się i przyjęciu wód potoku Malinka tworzą rzekę Wisłę.

Centrum Wisły położone jest średnio na wysokości 430 mnp. Otaczające je grzbietowiska przewyższają doliny o 300 do 600m.

Najwyższe wzniesienia:
Barania Góra (1220 mnpm),
Stożek (978mnpm).

Powierzchnia miasta - 110 km², w tym 75% stanowią las. Najpiękniejsze okazy starodrzewu znajdują się w Baraniogórskim Rezerwacie Przyrody im. Karola Buzka liczącym 383 ha, a utworzonym w 1953 roku. Potoki Czarna i Biała Wisełka oraz Malinka objęte są rezerwatem pstrąga potokowego. Lasy należące do Nadleśnictwa Wisła wchodzą w skład Promocyjnego Kompleksu Leśnego.

Wisła liczy niespełna 12 tys. mieszkańców. Wiele zabudowań, zarówno mieszkalnych jak i letniskowych, usytuowanych jest poza Centrum w bocznych dolinach (m.in. Malinka, Gościejów, Partecznik, Głębce Łabajów, Dziechcinka, Jawornik, Gahura) oraz na stokach okoliczny gór(Wierch Skolnitego, Kamiennego, Kobylej, Kozińców, Bukowej).

Specyficzną cechą jest wielowyznaniowość. Dominuje wyznanie protestanckie (Kościół Ewangelicko-Augsburski, 50%), katolicy (30%), resztę stanowią mniej popularne konfesje, m.in. Świadkowie Jehowy, Baptyści, Zielonoświątkowcy, Adwentyści Dnia Siódmego, Ruch Stanowczych Chrześcijan. Na terenie miasta znajduje się 5 świątyń ewangelickich, 5 kościołów katolickich, 4 świątynie innych wyznań.

W Wiśle jest 5 szkół podstawowych (w głównych dolinach), gimnazjum, liceum ogólnokształcące, Zespół Szkół Gastronomiczno - Hotelarskich, Państwowa Szkoła Muzyczna stopnia I.

Wisła posiada łącznie 170 km dróg. Komunikacja autobusów pozwala na szybkie dotarcie do wszystkich dolin oraz zapewnia bezpośrednie połączenia z Katowicami, Krakowem, Opolem, Bielskiem. Na zelektryfikowanej linii kolejowej znajdują się w obrębie miasta dwa dworce i trzy przystanki kolejowe. Na trasie do Wisły - Głębce pociagi jadą przez dwa piękne wiadukty wybudowane w latach trzydziestych przez doliny Dziechcinki i Łabajowa. Turyści przyjeżdżajacy do Wisły mają, do dyspozycji około 100 km szlaków turystycznych. Latem - wiele tras dla turystów pieszych i rowerzystów górskich o róźnej skali trudności. W zimie - piękne trasy dla narciarstwa śladowego, 13 wyciągów narciarskich w tym 4 z oświetlonymi trasami, 3 skocznie narciarskie. Latem - otwarty basen kapielowy, liczne korty tenisowe, boiska sportowe (Ośrodek sportowy Jonidło, Ośrodek sportowy Start).

Krótko o historii Wisły

Ważniejsze daty związane z Wisłą:

1615 - pierwsza pisemna wzmianka w księgach Komory Cieszyńskiej.

1643 - "wieś na Wisłach została rzeczona" - Urbarz Cieszyński - ks. Elżbieta-Lukrecja.

1915 - uznana letniskiem przez Rzad Krajowy w Opawie.

Przełom XIX i XX w. rozwój szkolnictwa, powstaja szkoły w dolinach. Pierwsze zainteresowania Wisłą jako obszarem źródliskowym rzeki Wisły (Pol, Zejszner)oraz jako miejscem wypoczynkowo - letniskowym (Bogumił i Bogdan Hoffowie, Julian Ochorowicz, Maria Wysłouchowa, bp. Juliusz Bursche, Henryk Dynowski, Helena Wiśniewska), budowa licznych willi w tym również przeznaczonych na pensjonaty.

Lata II Rzeczpospolitej - (wojewodą śląskim jest dr Michał Grażyński) szybki rozwój Wisły jako modnego kurortu. Doprowadzono drogi, linię kolejową aż do Głębiec, przeprowadzono regulację rzeki, rozbudowano Centrum (basen kapielowy z kortami tenisowymi, park, Dom Zdrojowy z restauracja, sala widowiskowa, biblioteka i salami klubowymi), Dom Zborowy, budynek Poczty, Zameczek Prezydenta na Zadnim Groniu, sanatorium na Kubalonce itd. Działa kilkadziesiąt pensjonatów zrzeszonych w Zwiazku Pensjonatów. Powstaje Bank Spółdzielczy, Koło Pszczelarzy, zespół regionalny.

Po II wojnie światowej - rozbudowa Wisły jako wczasowiska (wojewodą śląskim p.Ziętek). Powstają licznie zakładowe domy wczasowe i Fundusz Wczasów Pracowniczych, m.in. zabudowa Jarzębatej, Partecznika, Bukowej. Elektryfikacja i gazyfikacja miasta, elektryfikacja kolei, droga szybkiego ruchu z Katowic, duży ośrodek zdrowia z izbą porodową, lecznica weterynaryjna.

1962 - otrzymała prawa miejskie

Lasy

W skład Leśnego Kompleksu Promocyjnego o nazwie "Lasy Beskidu Śląskiego" powołanego w 1994 roku wchodzi Nadleśnictwo Wisła. Celem powołania Leśnego Kompleksu Promocyjnego jest promocja nowego modelu leśnictwa oraz doskonalenie gospodarki leśnej na podstawach ekologicznych. Nadleśnictwo Wisła obejmuje lasy położone na terenie miasta Wisła i gminy Istebna. Lasy te należaly do ksiażęcej rodziny Habsburgów, administracyjnie wchodziły w skład tzw. Komory Cieszyńskiej do 1919 roku. Następnie stały się własnościa państwową. Dopiero wtedy rozpoczęto racjonalną gospodarkę drzewostanem ograniczajac pozyskiwanie drewna. Nadleśnictwo Wisła gospodaruje na powierzchni 8810 ha i prowadzi nadzór nad 3834 ha lasów niepaństwowych.

Przez lasy Nadleśnictwa przebiega wododział Morza Czarnego i Bałtyku.

Rezerwat przyrody "Barania Góra" został utworzony w 1953 roku w celu zachowania w stanie naturalnym obszaru źródliskowego "królowej polskich rzek" - Wisły. Źródła Czarnej i Białej Wisełki sa położone na północno - zachodnim stoku Baraniej Góry na wys. 1106 mnpm. Teren źródliska Czarnej Wisełki to obszar leśny o dość znacznej powierzchni, potok tworza licznie tu wypływajace źródełka zwane "wykapami". Biała Wisełka powstaje z wielu bijacych pod skała małych źródełek. Szczególnie piękne sa wodospady w dolinie Białej Wisełki, największe w Beskidzie, od 1987 nazwane Kaskadami Rodła. Na terenie Nadleśnictwa znajduja się znane w całej Europie drzewostany nasienne. Miejscowy ekotyp świerka jest jednym z najcenniejszych w Europie. Prowadzony jest regionalny bank genów świerka rasy istebniańskiej, założone jest archiwum potomstw 45 drzewostanów nasiennych ("świerki rodowodowe"). Pozyskuje się również surowiec rezonansowy na instrumenty muzyczne.

Liczne szlaki turystyczne pozwalaja na zwiedzanie rezerwatu od wiosny do jesieni, a zimą - nartostradami. Przygotowano również tzw. ścieżkę dydaktyczna na Barania Górę, wytyczona doliną Czarnej Wisełki. Zapoznaje ona turystów z walorami przyrodniczymi, zwraca uwagę na osobliwości przyrodnicze zarówno geologiczne jak botaniczne oraz pokazuje wpływ człowieka (pracę leśnika) na wygląd i funkcjonowanie biocenoz leśnych.

Zabytki

Wśród ciekawych zabytków można wymienić:

• karczma z 1794 r. obecnie - Centrum Muzeum, ul. Stellera.
• enklawa starego budownictwa drewnianego (obok Muzeum )- stoją tam: drewniana stara szkoła z 1891 r. obecnie siedziba organizacji społecznych z terenu Wisły oraz przeniesiona tu z Jonidła chałupa góralska z poczatku XX w.
• kościół ewangelicki wybudowany w 1838 r. - przykład architektury klasycystycznej.
• stara szkoła (vis a vis kościoła ewangelickiego) wzniesiona w 1824 r. na niej tablica poświęcona kompozytorowi Janowi Sztwiertni.
• hotel Piast, pierwszy hotel w Wiśle wybudowany około 1885 r.
• 100 Letni zameczek myśliwski Habsburgów z 1897 r. obecnie po przeniesieniu z pod Baraniej Góry od 1987 r. siedziba wiślańskiego Koła PTTK ( ul. Lipowa ).
• kościół katolicki z 1855 r., przebudowany i rozbudowany w 1970 r. (ul. Lipowa ).
• drewniane wille z poczatku XX w. (np. Zacisze i Dąbrówka przy al. Burschego).
• Zamek Prezydenta na Zadnim Groniu wybudowany w 1930 r. według projektu arch. Szyszko - Bohusza.

Ten oraz więcej ciekawych informacji znajdziesz pod tym adresem
http://www.wisla.pl/site.php3?a=001&t=001#wisla

Szczyrk

Szczyrk leży w północno-wschodniej części Beskidu Śląskiego, 15 km na południe od Bielska-Białej i 17 km od Żywca. Zajmuje górny odcinek rzeki Żylicy w rejonie Przełęczy Salmopolskiej. Obejmuje 39 km kw. i jest położony na wysokości od 460 do 600 m.n.p.m.

Szczyrk zajmuje górny odcinek doliny Żylicy od Skalitego i Magury, aż po Przełęcz Salmopolską. Obszar miasta przypomina dość regularny prostokąt, w którego wierzchołkach leżą: Malinowska Skała, Grabowa, Klimczok i Skalite. Szczyrk leży nad Żylicą, potokiem, stanowiącym lewobrzeżny dopływ Soły, którego źródła znajdują się na stokach Malinowskiej Skały.

Wraz z 9 gminami Szczyrk wchodzi w skład powiatu bielskiego. Graniczy z gminami: Buczkowice, Lipowa, Wilkowice, Wisła i Brenna. Zamieszkałe przysiółki to: Skalite, Zapalenica, Dunacie, Czyrna, Malinów, Pośrednie, Salmopol, Kotarz, Grapy, Migdały, Beskid, Biła, Podmagura, Więzikówka i Bieniatka. Przełęcze w rejonie Szczyrku to: Przegib i Siodło od strony Godziszki, Przełęcz Salmopolska od strony Wisły i Karkoszczonka od strony Brennej, Najwyższy szczyt: Skrzyczne - 1257 m.n.p.m.

Szczyrk leży w strefie przejściowej wilgotnego klimatu morskiego z zachodniej Europy i klimatu suchego wschodniej Europy. Charakteryzuje się dużą zmiennością pogody, a przez cały rok przeważa tu powietrze polarno-morskie. Istotnym czynnikiem klimatycznym są silne wiatry, lecz otaczające miejscowość góry w znacznym stopniu je łagodzą. W porze wiosny i jesieni dokuczliwe są wiatry typu halnego, które źle wpływają na samopoczucie. Zimą pokrywa śnieżna zalega od grudnia do kwietnia. Szczególnie korzystnymi cechami klimatu są: czyste górskie powietrze, duże nasłonecznienie, korzystny układ temperatur i dobra wilgotność powietrza. Klimat sprzyja rekonwalescencji po chorobach dróg oddechowych i serca. Łagodzi również wyczerpanie nerwowe.

Bogactwo środowiska przyrodniczego Szczyrku podnosi jego walory rekreacyjno-wypoczynkowe, a w szczególności krajobraz o urozmaiconym świecie roślinnym z dominacją lasów świerkowych i bukowych, pokrywających całe zbocza gór. Roślinność występuje w formie charakterystycznych górskich pięter flory: regle górne zajmują lasy jodłowo-bukowe z domieszką świerku, jesionu, jaworu, klonu i modrzewia; regle dolne zdominowane są przez świerki i jodły. Lasy stanowią 68,2% obszaru Szczyrku, co daje 2669 ha.

W lasach można spotkać: sarny, kuny, borsuki i lisy. Dziki występują w zmiennej ilości. Na zboczach gór można spotkać popularnego padalca, salamandrę, zaskrońca i żmiję. W Żylicy pływają pstrągi i lipienie.

Warto zobaczyć:

• Kościół parafialny pod wezwaniem św. Jakuba - 200-letni zabytek z barokową amboną
• Kościół NMP "na Górce" wraz z uzdrawiającym źródełkiem
• Kaplice murowane z lat: 1829, 1830 r
• Kamienne figury przydrożne z pierwszej poł. XIX w.
• Drewniany krzyż misyjny z 1730 r.
• Wiele regionalnych chat, jeszcze z XIX w.
• Stare szopki na łąkach i polanach Klimczoka, Beskidu i Skrzycznego
• Parafia ewangelicka w Szczyrku - Salmopolu
• Zabytkowy Biały Krzyż na Przełęczy Salmopolskiej
• Zajazd "Pod Białym Krzyżem" w chacie góralskiej z wykutą grotą
• Restauracja "Stara Karczma", której część została przeniesiona z rozbiórki starego budynku
• Restauracja "Meta" wybudowana w oparciu o alpejską architekturę
• Wiele nowych indywidualnych budynków o ciekawych rozwiązaniach architektonicznych, krytych gontem
• Malinowskie Skały przy czerwonym szlaku, wiodącym ze Skrzycznego.
• Grota Klimczoka pod szczytem Trzech Kopcy
• Ruiny "Diabelskiego Młyna" nad Jaworzyną
• Jaskinia "lodowa" w rejonie Beskidu Węgierskiego
• Zabytkowe lipy przy kościele św. Jakuba, gdzie wiązano za karę przestępców
• Beskidzka Galeria Sztuki

źródło: http://www.szczyrk.pl

Zieleniec

Zieleniec jest największym ośrodkiem narciarskim w Kotlinie Kłodzkiej (jednym z większych w Sudetach). Jest dzielnicą Dusznik Zdroju. Leży na wysokości ok. 950 m. n. p. m. w paśmie Gór Orlickich. Panuje tam specyficzny mikroklimat (jedyny taki w Polsce) - zbliżony do alpejskiego. Ze względu na szczególny układ ciśnieniowy mas powietrza, tutejszy mikroklimat wymusza na organiźmie ludzkim zwiększenie produkcji czerwonych ciałek krwi, co w efekcie znacznie poprawia samopoczucie osób nawet kilka dni przebywających w Zieleńcu. Północne stoki Zieleńca, doskonałe tereny narciarskie oraz duża ilośc opadów w okresie zimowym (1300 mm w ciągu roku z czego 40% przypada na okres od listopada do marca) sprawiają, że śnieg leży blisko 150 dni. Zieleniec oferuje 20 wyciągów, których zdolność transportowa wynosi ok. 11000 osób/godzinę. Dla lubiących nocne jazdy przygotowanych jest 8 oświetlonych stoków. Trasy zjazdowe Zieleńca są bardzo zróżnicowane pod względem techniki jazdy: od bardzo łatwych (np. szkoły narciarskie ADAM-SKI, LE-SKI) do bardzo trudnych (np. JODŁA). Dlatego każdy znajdzie coś dla siebie. Dla snowboarderów niedawno otwarto SnowPark. Trasy zjazdowe i wyciągi są tak rozmieszczone, że mamy możliwość (nie ściągając nart czy deski z nóg) przejechnia z jednego końca Zieleńca na drugi i z powrotem.

Czarna Góra

Czarna Góra jest jedną z czternastu wsi Polskiego Spisza. Nazwa wsi pochodzi od wyglądu góry porośniętej kiedyś gęstym lasem świerkowym. Według przekazów ustnych pod koniec XV wieku przybyły tu grupa Wołochów uchodzących z południowej Europy przed nawałą turecką. Pierwotni osadnicy byli ludźmi lasu, drwalami, myśliwymi i pasterzami. Z zachowanej najstarszej, z 1655 roku księgi metrykalnej parafii Łapsze Wyżne wynika, że oprócz rodzin bałkańskich osiedlali się przybysze z sąsiedniego Podhala, którzy stali się grupą dominującą.

Pomimo że jest to jedna wieś, dzieli się ona, na trzy prawie odrębne części: Zagóra- część wsi od strony Trybsza, Sołtystwo (najstarsza część) położone najwyżej na siodle góry i część zasadnicza od strony Jurgowa. Osobliwością tej miejscowości jest największe w okolicy osiedle Romskie tzw. Kamieniec ( znajduje się przy moście na Białce). Obecnie Czarna Góra liczy 1506 mieszkańców z dawnych czasów zachowało się kilka starych spiskich zagród, zwłaszcza na Sołtystwie.

W Czarnej Górze, w części nad Białką wybudowano w 1872 roku kaplicę p.w. Trójcy Świętej, a na osiedlu Budzówka przydrożną kapliczkę p.w. Św. Jana Nepomucena, ufundowaną po powodzi w 1874 roku. W 1984 r. powstaje kościółek który w latach 1998-2000powiększono i dobudowano wieże. W części wsi od strony Trybsza - Zagóra, w 1994roku wybudowano nową świątynie p.w. Przemienienia Pańskiego. U podnóża kościoła znajduje się grota Matki Boskiej Fatimskiej.

W północnej części Czarnej Góry w osiedlu zwanym "Zagóra", stoi drewniana zagroda należąca niegdyś do tutejszej rodziny Korkoszów. Układ zabudowań jest przykładem rozwoju spiskiej zagrody: od prostej, składającej się z dwóch zabudowań (chałupa i stajnia) w końcu XIX wieku, do złożonej z wielu budynków w latach trzydziestych obecnego stulecia. Najstarsze budynki zbudowane zostały pod koniec XIX wieku przez Alojzego Chyżnego. Przez kilka lat Alojzy Chyżny przebywał w Amerce. Po powrocie do wsi w roku 1919 rozbudował chałupę, dobudowując okazałą "wielką izbę" z komorą. Dalsza rozbudowa zagrody dokonana została już przez Sebastiana Korkosza, męża Elżbiety, córki Alojzego.

W latach trzydziestych powstały kolejne zabudowania gospodarcze: kamienna stajnia, wozownia i chlew. W dawnej stajni umieszczono pierwszy we wsi kierat. Ostatnia rozbudowa miała miejsce w latach czterdziestych-wówczas to postawiono izbę zwaną "letnią" lub "pańską" z osobnym wejściem przez ganek.

W latach pięćdziesiątych rodzina Korkoszów przeniosła się na stałe do Słowacji, gdzie obecnie mieszka. W roku. 1980 potomkowie Sebastiana Korkosza przekazali zagrodę na rzecz Skarbu Państwa, z życzeniem, aby powstało tu muzeum. Po przeprowadzeniu remontu konserwatorskiego Muzeum Tatrzańskie zorganizowało we wnętrzach budynku ekspozycję etnograficzną, obrazującą bogate gospodarstwo spiskie z okresu międzywojennego.

W ciągle zmieniającej się wsi drewniana zagroda Korkoszów jest miejscem, gdzie jeszcze ciągle żyje odchodzący już w przeszłość świat chłopskiej kultury.

Części mieszkalne zagrody - sień, kuchnia, "wielka izba", "letnia izba" - usytuowane są jedna za drugą. W sieni, która przeważnie była wykorzystywana jako skład przedmiotów potrzebnych w gospodarstwie, znajdował się również warsztat stolarski. Jego właściciel wykonywał wszelkie niezbędne w gospodarstwie sprzęty, począwszy od mebli aż po naczynia. są tu i inne sprzęty - drewniane naczynia na mleko i stępa, ręczne żarna. Z sieni wejście prowadzi na strych, czyli izbę, miejsce, gdzie w sąsiekach przechowywano ziarno, a w skrzyniach i dzieżach produkty żywnościowe. Kuchnia jest pomieszczeniem, w którym dawniej, zanim powstały izby, koncentrowało się życie rodziny. Tutaj spano, jedzono, gotowano strawę, pieczono chleb, przędło się len i wełnę.

Wyposażenie "pańskiej izby", przeznaczonej dla gości, jest takie, jak w latach czterdziestych, gdy mieszkała tu jeszcze rodzina Korkoszów. Dodatkowo na stałe został dostawiony, do dzisiaj używany, warsztat tkacki. W izbie znalazły się również rzeźby i fotografie przedstawiające członków tej utalentowanej plastycznie rodziny. Są wśród nich rzeźbiarze, malarka na szkle i tkaczka. Na półce stoi rzeźba Upadek Chrystusa pod krzyżem, dłuta Ludwika Korkosza, a na piecu gipsowa rzeźba wykonana również przez Ludwika Korkosza - głowa Sebastiana Korkosza.

W jednym z zabudowań gospodarczych, kamiennej stajni, na uwagę zasługuje wystawa obrazująca obróbkę lnu, na którą składają się narzędzia służące do tłuczenia, czesania i przędzenia lnu, natomiast w wozowni, zgodnie z jej przeznaczeniem, stoi wóz, a w nim dwa półkoski, plecione kosze, które do niego wkładano. Na wozie umieszczono obońki, w których wożono mleko z hal. Tutaj stoi również drewniane urządzenie służące do podnoszenia chałupy w celu wymienienia podwaliny, podmurówki czy wykopania piwnicy. Mieszkańcy Czarnej Góry kultywują stare tradycje rolnicze i pasterskie. Jest tu kilku wyśmienitych pszczelarzy , hodowców gołębi i owiec. Latem wypoczywający w Czarnej Górze korzystają z kąpieli w czystej rzece. Podziwiają z wielu punktów widokowych wspaniałą panoramę Tatr oraz dolinę Białki. W 1921 roku na najwyższym wzniesieniu, Czarnej Góry Litwince (903m n.p.m.) odbyły się pierwsze szybowcowe mistrzostwa Polski. Obecnie z dogodnego stoku korzystają amatorzy lotni, paralotni, a zimą narciarze. Na zboczu Litwińskiej Grapy (wschodni stok) znajduje się najdłuższy wyciąg narciarski na terenie gminy Bukowiny Tatrzańskiej. Z Litwinki roztacza się również cudny widok na cztery parki narodowe. (Tatrzański Park Narodowy, Babiogórski Park Narodowy, Gorczański Park Narodowy, Pieniński Park Narodowy).

W 2000 roku przy znamienitym udziale ojca Huberta Kasztelana, (proboszcza tutejszej parafii) postawiono (21 m ) Krzyż Jubileuszowy.

Rabka

RABKA miasto w północno-zachodniej części województwa nowosądeckiego, nad Rabą, u podnóża Gorców.
Znane uzdrowisko i ośrodek sportów zimowych. W leczeniu chorób układu krążenia i oddechowego wykorzystuje się zarówno korzystny klimat, jak też źródła solanki. W Rabce znajdują się liczne sanatoria (głównie dla dzieci), szpitale uzdrowiskowe, domy wypoczynkowe, pijalnia wód mineralnych, zakład przyrodoleczniczy.Solanki rabczańskie są jednymi z najsilniejszych wód jodowo-bromowych w Europie. Uzdrowisko budował Julian Zubrzycki, któremu Rabka zawdzięcza nie tylko oczyszczenie odkrytych źródeł, ale też budowę pierwszych pensjonatów o typowej dla XIX wieku architekturze uzdrowisk szwajcarskich.

źródło: http://polishmountains.com